Ο Κωνσταντίνος Ν. Ρόκας (Χανιά Κρήτης, 15 Δεκεμβρίου 1910 – Χιούστον, Η.Π.Α., 23 Νοεμβρίου 1981) ήταν νομικός, συγγραφέας πολλών συγγραμμάτων του ελληνικού εμπορικού δικαίου.
Πρώιμα χρόνια
Ήταν πρωτότοκος γιος του αντιστράτηγου Νικολάου Ρόκα, ο οποίος καταγόταν από τη Μάνδρα Αττικής και διακρίθηκε για τη δράση του στον Μακεδονικό Αγώνα και τους Βαλκανικούς πολέμους. Μετά την ολοκλήρωση της στοιχειώδους εκπαίδευσης, ο Κωνσταντίνος Ρόκας εγγράφηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε με βαθμό άριστα σε ηλικία 20 ετών (1930). Το 1932 αναγορεύθηκε αριστούχος διδάκτωρ της ίδιας Σχολής υποβάλλοντας εργασία με τίτλο «Το κληρονομικόν δικαίωμα της απόρου χήρας». Το 1935 βραβεύθηκε από τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών για το έργο του «Ασφάλισις επί της ζωής». Το 1937 αναγορεύθηκε υφηγητής της Νομικής Σχολής. Στη συνέχεια μετέβη στο Βερολίνο και τη Ρώμη, επέστρεψε όμως λόγω της εκρήξεως του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Βερολίνο και ειδικότερα στο Kaiser Wilhelm-Institut für ausländisches und internationales Privatrecht (σήμερα: Max-Planck-Institut für ausländisches und internationales Privatrecht με έδρα το Αμβούργο) συνέγραψε και τη μελέτη του «Η Δίγραμμος Τραπεζιτική Επιταγή κατά το Αγγλικόν δίκαιον και τη διεθνή Σύμβαση της Γενεύης του 1931 περί ενιαίου νόμου περί επιταγής», η οποία δημοσιεύτηκε στα Σύμμικτα προς τιμήν Γ. Στρέιτ. Μετά την επιστοφή του στην Αθήνα δίδαξε ως άμισθος υφηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών μέχρι το 1952. Την περίοδο της κατοχής συνελήφθη και φυλακίστηκε από τους Γερμανούς (1944).
Η «Επιθεώρηση του Εμπορικού Δικαίου»
Το 1950 ο Κωνσταντίνος Ρόκας ίδρυσε το πρώτο ειδικό νομικό περιοδικό επί του όλου εμπορικού δικαίου, την «Επιθεώρηση του Εμπορικού Δικαίου» (ΕΕμπΔ), την οποία διηύθυνε μέχρι και το θάνατό του. Στις σελίδες της Επιθεώρησης του Εμπορικού Δικαίου περιλαμβάνεται συστηματικά η μεταπολεμική νομολογία όλων των κλάδων του εμπορικού δικαίου (λ.χ. πτωχευτικό δίκαιο, ναυτικό δίκαιο, εταιρικό δίκαιο) αλλά και αναδείχθηκε η νέα επιστημονική γενιά του εμπορικού δικαίου στην Ελλάδα. Μετά το θάνατό του τη διεύθυνση της Επιθεώρησης του Εμπορικού Δικαίου ανέλαβαν οι υιοί του Κωνσταντίνου Ρόκα, καθηγητές Νικόλαος και Ιωάννης Ρόκας.
Ακαδημαϊκή σταδιοδρομία
Το 1952 εκλέγεται έκτακτος καθηγητής στην Α’ έδρα του Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με την εργασία «Η εγκατάλειψις εν τω θαλασσίω ασφαλιστικώ δικαίω», και το 1955 τακτικός καθηγητής με την εργασία του «Ο πτωχευτικός συμβιβασμός». Μετά την εκλογή του συνέγραψε εγχειρίδια επί των περισσοτέρων κλάδων του εμπορικού δικαίου (ασφαλιστικό δίκαιο, πτωχευτικό δίκαιο, ναυτικό δίκαιο, δίκαιο αξιογράφων), ενώ διετέλεσε κοσμήτωρ, συγκλητικός και αντιπρύτανις του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συμμετείχε σε πολλές νομοπαρασκευαστικές επιτροπές, ο δε νόμος 3190/1955 περί εταιριών περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.) αποτελεί δημιούργημά του. Το 1965 ιδρύθηκε με δική του πρωτοβουλία το Σπουδαστήριο Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου. Επιπλέον, ήταν επιβλέπων καθηγητής και εισηγητής 14 διδακτορικών διατριβών, μεταξύ των οποίων του Ι. Βαρβιτσιώτη, του Τ. Κουταλίδη, αλλά και των μετέπειτα καθηγητών Δ. Γκόφα, Σπ. Μεταλληνού, Μ. Μηνούδη, Αθ. Λιακόπουλου, Α. Αντάπαση, Ε. Περάκη και Θ. Σκούρα. Το συνολικό του συγγραφικό έργο εκτείνεται περίπου στις 4.000 σελίδες.
Κοινωνική δράση
Ο Κωνσταντίνος Ρόκας συμμετείχε δύο φορές σε υπηρεσιακές κυβερνήσεις: στην κυβέρνηση Παν. Κανελλόπουλου ως υφυπουργός Οικονομικών (12.11.1945-22.11.1945) και στην κυβέρνηση Παν. Πιπινέλη ως υπουργός Εργασίας (19.6.1963-3.9.1963), θέση από την οποία παραιτήθηκε. Διετέλεσε επί πολλά έτη αντιπρόεδρος του Π.Ι.Κ.Π.Α. Τέλος, η Ιταλική Δημοκρατία τον τίμησε με τον ανώτερο ταξιάρχη για τη συμβολή του στην προαγωγή των ελληνοϊταλικών μορφωτικών σχέσεων.
Βασική Εργογραφία
- Το κληρονομικόν δικαίωμα της απόρου χήρας, 1932
- Ασφάλισις επί της ζωής, 1936
- Ασφάλισις επί της ζωής τρίτου, 1936
- Η Δίγραμμος Τραπεζιτική Επιταγή κατά το Αγγλικόν δίκαιον και τη διεθνή Σύμβαση της Γενεύης του 1931 περί ενιαίου νόμου περί επιταγής, 1939
- Η εγκατάλειψις εν τω θαλασσίω ασφαλιστικώ δικαίω, 1951
- Ο πτωχευτικός συμβιβασμός, 1955
- Ναυτικόν Δίκαιον, Ημίτομος Α΄, 1968
- Δίκαιον των αξιογράφων, 1970
- Μελέται εμπορικού δικαίου, Τομ. Ι – ΙΙ, 1971
- Εισηγήσεις του εμπορικού δικαίου, 8η έκδ., 1972
- Εμπορικόν Δίκαιον, Γενικόν Μέρος, 1972
- Ιδιωτικόν Ασφαλιστικόν Δίκαιον, 1974
- Πτωχευτικόν Δίκαιον, 13η έκδ., 1978
This page is based on the copyrighted Wikipedia article Κωνσταντίνος Ν. Ρόκας; it is used under the GNU Free Documentation License. You may redistribute it, verbatim or modified, providing that you comply with the terms of the GFDL.